Kun Khmer còn có tên gọi là Pradal Serey, là môn võ thuật có nguồn gốc từ Campuchia. Theo tiếng Campuchia, Kun là võ, Khmer có nghĩa là người Khmer - vì vậy tên gọi Kun Khmer hiểu đơn giản là "võ thuật của người Khmer", một cách gọi tương tự với Muay Thái của Thái Lan, Muay Lào của Lào.
Kun Khmer bắt nguồn từ Đế quốc Khmer vào năm 802 sau Công Nguyên và được sử dụng trong quân đội. Trong thời đại này, quân đội Khmer tập luyện các kĩ thuật chiến đấu có và không có binh khí - sau này được hệ thống vào môn võ Kun Khmer. Các hình thức sơ khai của Kun Khmer trong quân đội và chiến tranh đã được ghi chép qua những bức phù điêu, khắc đá tại các ngôi đền cổ Bayon, Banteay Chhmar và Angkor - tuy nhiên sau này phần lớn bị phá hủy trước các cuộc xâm lăng của người Xiêm (Thái Lan).
Kun Khmer sở hữu hệ thống kĩ thuật sử dụng các đòn đấm - đá - chỏ - gối và ôm ghì (clinch) dể tấn công, quật ngã đối thủ. Đặc biệt, các võ sĩ Kun Khmer được biết tới nhờ khả năng áp dụng các đòn tay và cùi chỏ nhiều hơn những môn võ tương đồng trong khu vực như Muay (Thái Lan, Lào), Leth Wei (Myanmar).
Trước khi được hiện đại hóa, các võ sĩ Kun Khmer thi đấu trong các hố/bãi đất trống sau mỗi mùa thu hoạch tại các lễ hội, đền chùa, tuyển chọn cho quân đội hay biểu diễn trước hoàng gia. Võ sĩ thi đấu với tay trần, dây thừng quấn tay hoặc thậm chí sử dụng vỏ sò bọc khớp ngón tay để tay sát thương.
Sau khi thực dân Pháp xâm lược Campuchia cuối thế kỉ 19, môn võ này dần được thể thao hóa theo Quyền Anh phương Tây với găng thi đấu, võ đài dây và các hiệp đấu tính giờ (3 hiệp 5 phút).
Sau thời kì thống trị của chủ nghĩa Khmer Đỏ, Kun Khmer dần được hồi sinh và phát triển thông qua các giải đấu, với sự tham gia của hệ thống truyền thông quốc gia.
Hiện tại, Kun Khmer được quản lý bởi Liên đoàn Quyền Anh Campuchia (Cambodia Boxing Federation) được thành lập năm 1961. Các võ sĩ, trọng tài, giải đấu đều phải có giấy phép của CBF để tham gia mọi hoạt động.
Ngoài lãnh thổ Campuchia, Kun Khmer đã thành lập được một số liên đoàn tại các quốc gia như Pháp, Đức, Australia, Tây Ban Nha, Italia. Các hoạt động nằm trong chương trình bảo tồn và phát triển môn võ Kun Khmer, hướng tới đưa vào chương trình thi đấu các đại hội thể thao quốc tế và hệ thống thi đấu chuyên nghiệp.
Tranh cãi xung quanh Kun Khmer bắt nguồn từ sự thống trị của Đế quốc Khmer trong quá khứ ở một vùng rộng lớn kéo dài từ lãnh thổ Thái Lan, Campuchia, Nam Lào và miền Tây Nam Bộ của Việt Nam ngày nay. Đặc biệt, các quốc gia như Thái Lan và Lào ngày nay chịu ảnh hưởng nhiều từ văn hóa Khmer cổ.
Do đó, người Khmer khẳng định các môn võ thuật đối kháng hiện nay ở khu vực bán đảo Đông Nam Á đều có nguồn gốc từ môn võ Kun Khmer. Dù vậy, những chứng tích thô sơ trong văn hóa võ thuật Kun Khmer phần lớn đã bị phá hủy trong các cuộc xâm lăng của người Xiêm thuộc vương quốc Ayuthhaya (Thái Lan) vào thế kỉ 15.
Năm 1995, trong cuộc họp ASEAN, Campuchia đã đề xuất một tên gọi chung cho các phong cách võ thuật ở khu vực là "võ Sovannaphum" hoặc "võ thuật Đông Nam Á (SEA Martial Arts)". Trong tiếng Khmer, sovannaphum là "vùng đất vàng" hay còn được gọi là suvarnabhumi trong tiếng Thái, cách đặt tên này được đề xuất với mục tiêu thống nhất tên gọi các hình thức võ thuật tương đồng nhau.
Tuy nhiên, các quốc gia khác đặt biệt là Thái Lan đã không đồng ý vì muốn giữ nét đặc trưng trong tên gọi của riêng mình. Đặc biệt khi người Thái Lan đã dành nhiều công sức phát triển Muay Thái trở thành môn thể thao vươn tầm thế giới, nền tảng của nhiều môn võ thuật hiện đại như Kickboxing hay MMA.
Năm 2005, trong lần đầu tiên Thái Lan đưa Muay Thái vào chương trình thi đấu SEA Games, Campuchia đã không gửi võ sĩ thi đấu như một cách phản đối tên gọi Muay Thái. Mãi tới năm 2017 tại kì SEA Games 29 ở Malaysia, Campuchia mới cử võ sĩ tham gia thi đấu Muay Thái và giành huy chương Vàng đầu tiên.
Vào tháng 1/2023, Kun Khmer chính thức được đưa vào chương trình thi đấu SEA Games 32 (từ ngày 5 tới 17/5) theo đề nghị của nước chủ nhà Campuchia, thay thế cho môn Muay Thái đã xuất hiện ở 6 kì đại hội trước đó.
Trước đó, tên gọi Kun Khmer (Muay) được đề xuất vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của dư luận Campuchia với lý do dễ gây hiểu lầm với hai môn võ láng giềng là Muay Thái và Muay Lào.
Sau đó, việc loại bỏ Muay trong tên gọi đã vấp phải sự phản đối của Thái Lan. Liên đoàn Muay Thế giới đã kêu gọi tẩy chay, cảnh báo cấm các võ sĩ thi đấu Kun Khmer tại SEA Games 32 không được tham gia các giải đấu thuộc hệ thống của mình trong năm 2023.
Sau quá trình thảo luận, Thái Lan đã tuyên bố nhượng bộ, không cản trở quá trình tổ chức môn Kun Khmer tại SEA Games 32 để tránh các tranh chấp quốc tế, tuy nhiên chưa rõ lệnh cấm với các võ sĩ Muay Thái ở những quốc gia khác tham gia thi đấu tại đại hội tới có được triển khai hay không?
Dư luận xoay quanh tên gọi "Kun Khmer" tại SEA Games 32 giữa Campuchia và Thái Lan đã trở nên nóng hơn khi Liên đoàn Muay Thế giới lên tiếng.
Cập nhật trực tiếp UFC sự kiện UFC 307 với trận bảo vệ đai hạng bán nặng của đương kim vô địch Alex Pereira và đối thủ Khalil Rountree Jr.
Cập nhật danh sách đội giành quyền vào tứ kết CKTG 2024, 8 đội tuyển Liên Minh Huyền Thoại mạnh nhất thế giới là những đại diện đến từ đâu?
Người hâm mộ sẽ phải đợi thêm một thời gian để được chứng kiến màn ra mắt của bộ ba siêu sao Luka Doncic, Kyrie Irving và Klay Thompson trong màu áo Dallas Mavericks.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Real Madrid vs Villarreal thuộc vòng 9 La Liga 2024/25 vào lúc 2h00 ngày 6/10.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Chelsea vs Nottingham thuộc vòng 7 Ngoại hạng Anh 2024/25.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Aston Villa vs MU thuộc vòng 7 Ngoại hạng Anh 2024/25.
Xem trực tiếp CKTG 2024. Cập nhật link trực tiếp, diễn biến và kết quả các trận đấu của Chung Kết Thế Giới 2024, giải đấu lớn nhất trong năm của Liên Minh Huyền Thoại.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Arsenal vs Southampton thuộc vòng 7 Ngoại hạng Anh 2024/25.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Crystal Palace vs Liverpool thuộc vòng 7 Ngoại hạng Anh 2024/25.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Leicester vs Bournemouth thuộc vòng 7 Ngoại hạng Anh 2024/25.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Everton vs Newcastle thuộc vòng 7 Ngoại hạng Anh 2024/25.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Brentford vs Wolves thuộc vòng 7 Ngoại hạng Anh 2024/25.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Man City vs Fulham thuộc vòng 7 Ngoại hạng Anh 2024/25.
Trung Quốc và Indonesia sẽ gặp nhau trong trận chung kết Giải vô địch đồng đội hỗn hợp trẻ thế giới lần thứ 5 - Suhandinata Cup 2024, sau khi giành chiến thắng trước Malaysia và Nhật Bản.
Cập nhật trực tiếp ONE Championship sự kiện ONE Fight Night 25 với trận bảo vệ đai của ĐKVĐ Kickboxing hạng 77kg Alexis Nicolas trước cựu vương Regian Eersel.
Trực tiếp giải cầu lông vô địch đồng đội hỗn hợp trẻ thế giới BWF 2024 tranh Cúp Suhandinata nội dung nam và nữ hôm nay. Cập nhật link xem trực tuyến cầu lông vô địch đồng đội hỗn hợp trẻ thế giới BWF 2024 tranh Cúp Suhandinata mới nhất.
Dù đã rất cố gắng tạo ra lợi thế ở đầu game nhưng GAM vẫn không thể chiến thắng được những pha giao tranh và để trận đấu tuột khỏi tay mình.
Cập nhật kết quả, bảng xếp hạng ĐTDV Mùa Đông 2024 mới nhất. Giải đấu số 1 của Liên Quân Việt Nam hứa hẹn sẽ mang đến những màn trình diễn mãn nhãn, cảm xúc và bùng nổ hơn bao giờ hết.
GAM Esports và Viking Esports sẽ thi đấu ngay từ vòng khởi động của CKTG 2024 với những đối thủ đến từ PCS và LEC.
Cập nhật kết quả DTDV Mùa Đông 2024 tuần 1: Bất ngờ xảy ra ngay từ tuần thi đấu đầu tiên của Đấu Trường Danh Vọng.
Cập nhật lịch thi đấu Boxing trận đối đầu siêu kinh điển giữa hai ngôi sao bất bại hạng bán nặng: Artur Beterbiev và Dmitry Bivol.
Chuyên gia của tờ La Gazzetta dello Sport đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Napoli vs Como thuộc vòng 7 Serie A 2024/25.
Chuyên gia của tờ La Gazzetta dello Sport đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Verona vs Venezia thuộc vòng 7 Serie A 2024/25.
Kết quả bóng đá vòng 4 V.League 2024/25 hôm nay. Cập nhật kqbd, bảng xếp hạng giải vô địch Quốc gia Việt Nam mùa giải 2024/25 mới nhất.
Mike Tyson vừa tung video ghi lại cảnh đấm liên hoàn khiến HLV hỗ trợ tối tăm mặt mũi như "lời đe dọa" đanh thép gửi đến Jake Paul trước màn so găng.
Sáng nay (04/10), Lễ Khai mạc Giải Quần vợt Vô địch Năng khiếu Quốc gia - Cúp Phước Thành IV 2024 đã diễn ra tại Cụm sân quần vợt Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu Thể dục Thể thao tỉnh Vĩnh Long.
Ngày cuối cùng của Peri Open Pool 2024 đã đi đến bán kết. Hai cặp đấu của vòng 4 cơ thủ mạnh nhất là Francisco Sanchez Ruiz vs Mickey Krause và Dimitris Kam
Luôn xuất hiện với cái đầu trọc ở mỗi lần thượng đài, Alex Pereira có một lý do khá hài hước để làm điều này mỗi khi chuẩn bị thi đấu tại UFC.
Tuyển Việt Nam sẽ chỉ có một trận thi đấu giao hữu với đội tuyển Ấn Độ trong tháng 10 này sau khi Li Băng không thể tham dự.
Những đội hình mạnh nhất DTCL 14.19 TFT. Hãy cùng tìm hiểu về meta 14.19 và những vị tướng, Hệ Tộc bá đạo trong phiên bản mới nhất của Đấu Trường Chân Lý.
Các ngôi sao hàng đầu như Stephen Curry, LeBron James hay Kevin Durant đứng đâu trong top những cầu thủ lương cao nhất NBA mùa giải 2024-25 tới?
DNSE Aquaman Vietnam 2024, giải hai môn phối hợp bơi - chạy nằm trong hệ thống giải chạy lớn nhất Việt Nam – VnExpress Marathon đã chính thức mở cổng đăng ký từ ngày 28/9/2024.
Lường Đức Thiện tưởng như đã đặt một chân vào bán kết Peri Open Pool 2024, nhưng những tình huống xử lý chưa chuẩn xác khiến tay cơ người Bắc Kạn nhận thất bại trước Dimitris Loukatos.
Tổng hợp lịch thi đấu CKTG LMHT 2023. Cập nhật nhanh nhất và mới nhất lịch CKTG LOL 2023, giải đấu lớn nhất trong năm của tựa game Liên Minh Huyền Thoại.
Đội tuyển Cầu lông Việt Nam sẽ thi đấu trận tranh xếp hạng 17-18 với Hong Kong Trung Quốc, còn Sri Lanka gặp New Zealand để tranh hạng 19-20.
Bóng chuyền nữ Thanh Hoá tiếp tục tạo dấu ấn khi chiêu mộ ngoại binh cực khủng tới từ Trung Quốc, sẵn sàng tạo nên bất ngờ vòng Chung Kết giải VĐQG 2024.
Để chuẩn bị cho vòng Chung kết giải hạng A với mục tiêu quyết tâm lên hạng, bóng chuyền nam Công An Tp.Hồ Chí Minh đã chốt cho mình ngoại binh tới từ Campuchia.
Sự trở lại tại UFC 307 một lần nữa chứng minh đẳng cấp và ngọn lửa chiến đấu trong người huyền thoại Jose Aldo luôn hiện hữu.
Cho dù mới lần đầu tham dự Giải vô địch đồng đội hỗn hợp trẻ thế giới - Suhandinata Cup, Trinidad & Tobago và New Zealand đều có chiến thắng ấn tượng.
Pháp đã cho thấy vị thế của một cường quốc đang lên, khi họ vượt qua nhà vô địch Suhandinata Cup 3 lần Hàn Quốc trong trận chiến giành vị trí 9-16 tại Giải Vô địch Cầu lông trẻ thế giới năm 2024.