Cuối thế kỷ 19, không khí ảm đạm bao trùm xã hội London khi trang nhất của những tờ báo lúc nào cũng đầy tin về cướp bóc, đạo chích, bụi đời. Những kẻ sát nhân hàng loạt, như “Jack the Ripper”; cùng những xó tối tăm của các trại tế bần càng làm London dưới triều đại nữ hoàng Victoria trở nên u ám hơn.
Chính trong bầu không khí đó, Bartitsu, môn võ mà nhiều độc giả sau này biết đến như môn võ của Sherlock Holmes trong tiểu thuyết, đã ra đời như một phương thức võ tổng hợp tự vệ chuyên dành cho các quý ông.
Bartitsu - môn võ "chỉ dành cho quý tộc"
Khác với nhân vật Sherlock Holmes chỉ tồn tại dưới ngòi bút của Conan Doyle, Bartitsu là một môn võ có thật.
Edward William Barton-Wright, một kỹ sư người Anh, đã giới thiệu Bartitsu vào năm 1898. Sau 3 năm tại Nhật Bản, Barton-Wright về London; thách đấu với những võ sĩ quyền Anh và đô vật chuyên nghiệp trước sự chứng kiến của số đông công chúng.
“Tôi hạ gục tất cả 7 tên trong 3 phút”, Barton kể lại.
Trước đó, Barton-Wright từng tập quyền Anh, vật, đấu kiếm. Sang Nhật, ông tiếp thu thêm các kỹ thuật của Shinden Fudo Ryu Jujutsu và Kodokan Judo; tạo nên một thể thức võ thuật độc đáo với vũ khí là chiếc áo măng tô và cây gậy chống (baton) kinh điển. Ông ghép tên mình với hậu tố của "Jiu-jitsu" để tạo thành tên môn võ mới: Bartitsu.
Là một võ sư nhưng có "máu con buôn" rất nặng, Barton-Wright dùng khá nhiều chiêu trò để thổi phồng võ Bartitsu như biện pháp duy nhất cho tình hình trị an nghèo nàn của London thời đó.
Barton chọn mục tiêu là những nhà quý tộc hoặc thương nhân cần đi qua khu Đông London để giao dịch mà luôn có nguy cơ bị cướp bóc bởi những kẻ lang thang. Quảng cáo cho môn võ của mình, Barton đảm bảo các võ sinh có thể dùng áo và gậy để hạ gọn đối thủ có vũ khí mà vẫn không mất "phong cách quý ông".
Sai lầm và sự biến mất của Bartitsu khỏi lịch sử võ thuật
Năm 1899, Barton-Wright tóm tắt các nguyên lý của võ tự vệ Bartitsu chỉ trong 3 bước. Đầu tiên phải làm mất thế cân bằng của kẻ tấn công. Thứ hai là phải chiếm quyền chủ động trước khi kẻ tấn công lấy lại cân bằng. Cuối cùng là kiểm soát đổi thủ bằng cách tác dụng lực vào các khớp như khớp bả vai, khuỷu tay, cổ tay, đầu gối, cổ chân,...
Chú trọng vào thực chiến nên nhiều kỹ xảo của Bartitsu được các nhà nghiên cứu hiện đại công nhận là khá hiệu quả.
Barton-Wright đã tiếp nhận những kỹ thuật đánh gậy tương tự như võ tự vệ mà Pierre Vigny (người đã tổng hợp các phương pháp tự vệ bằng gậy baton và dù che mưa, gọi chung là La Canne) để tấn công tầm xa; sau đó kết hợp chúng với đòn thế khóa siết của Jiu-jitsu và vật (European Wrestling) để tạo nên Bartitsu của mình.
Dù việc thành lập Học viện Bartitsu có phần nhờ những chiêu trò quảng cáo, học viện võ tổng hợp này vẫn có sự giảng dạy của những chuyên gia có thực lực ở nhiều môn võ, như Pierre Vigny chuyên võ gậy; đô vật Armand Cherpillod chuyên võ Svingen (võ về vật từ Thụy Điển); đặc biệt có hai võ sư người Nhật rất nổi danh thời đó là Yukio Tani and Sadakazu Uyenishi - những người đầu tiên mang Jiu-jitsu và Judo đến Anh.
Tuy nhiên, càng về sau, mâu thuẫn trong nội bộ Học viện càng ngày càng lớn. Võ sư William Garrud tiết lộ rằng Barton-Wright đã đánh giá sai tiềm năng của thị trường học võ dành cho các nhà quý tộc. Học phí cao chót vót khiến giới trung lưu không thể tiếp cận với Bartitsu, còn giới nhà giàu thì lại ưa quăng tiền cho các dịch vụ bảo vệ chứ không thích tập võ.
Không thu hút được võ sinh mới, "cơn sốt" Bartitsu dần tàn lụi. Barton tiếp tục dạy Bartitsu đến những năm 1920, thậm chí vẫn dùng cái tên Bartitsu cho những dự án... y học cho đến khi qua đời trong cảnh nghèo khó vào năm 1951.
Dù không tồn tại lâu, ý tưởng của Barton-Wright về một môn võ giúp kẻ yếu chiến thắng kẻ mạnh cũng đã góp phần đặt nền móng cho sự phát triển và truyền bá các môn võ tự vệ tại Châu Âu, nhất là Jiu-jitsu và Judo sau này.
Đến ngày nay, không chỉ xuất hiện trở lại trên phim ảnh cùng nhân vật Sherlock Holmes, Bartitsu còn thật sự được khôi phục bởi các nhà nghiên cứu võ tự vệ ứng dụng tại Mỹ. Chỉ có điều, các "quý ông" Bartitsu hiện đại buộc phải chuyển sang cầm dù che mưa và gậy bóng chày thay cho baton mà thôi.
Kết quả bóng đá U17 châu Á 2025 hôm nay. Cập nhật kết quả bóng đá U17 châu Á 2025 mới nhất.
Lịch thi đấu, trực tiếp Vô địch Châu Á năm 2025 hôm nay. Cập nhật lịch trực tiếp Giải cầu lông Vô địch Châu Ánăm 2025 mới nhất.
U17 Indonesia đã có tấm vé sớm dự VCK World Cup U17 2025 sau hai chiến thắng liên tiếp tại VCK U17 châu Á 2025. U17 Việt Nam đánh rơi tấm vé đầy tiếc nuối.
Lionel Messi đã ghi bàn tại Champions Cup cho Inter Miami và tiếp tục đua tranh với Cristiano Ronaldo cho danh hiệu vua phá lưới mọi thời đại.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Arsenal vs Brentford thuộc vòng 31 Ngoại hạng Anh 2024/25.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Southampton vs Aston Villa thuộc vòng 31 Ngoại hạng Anh 2024/25.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Leganes vs Barcelona thuộc vòng 31 La Liga 2024/25.
Chuyên gia của tờ La Gazzetta dello Sport đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Inter Milan vs Cagliari thuộc vòng 32 Serie A 2024/25.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Nottingham vs Everton thuộc vòng 31 Ngoại hạng Anh 2024/25.
Chuyên gia của tờ Bild đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Bayern Munich vs Dortmund thuộc vòng 29 Bundesliga 2024/25.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Brighton vs Leicester thuộc vòng 31 Ngoại hạng Anh 2024/25.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Man City vs Crystal Palace thuộc vòng 31 Ngoại hạng Anh 2024/25.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Liverpool vs West Ham thuộc vòng 31 Ngoại hạng Anh 2024/25.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Chelsea vs Ipswich thuộc vòng 31 Ngoại hạng Anh 2024/25.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Wolves vs Tottenham thuộc vòng 31 Ngoại hạng Anh 2024/25.
Chuyên gia của tờ Evening Standard đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Newcastle vs MU thuộc vòng 31 Ngoại hạng Anh 2024/25.
Bảng xếp hạng bóng đá VCKU17 châu Á 2025 mới nhất. Cập nhật BXH của U17 Việt Nam VCK giải U17 châu Á 2025.
Kết quả bóng đá vòng 18 V.League 2024/25 hôm nay. Cập nhật kqbd, bảng xếp hạng giải vô địch Quốc gia Việt Nam mùa giải 2024/25 mới nhất.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Valencia vs Sevilla thuộc vòng 31 La Liga 2024/25.
Chuyên gia của tờ Bild đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Wolfsburg vs Leipzig thuộc vòng 29 Bundesliga 2024/25.
Chuyên gia của tờ La Gazzetta dello Sport đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Udinese vs AC Milan thuộc vòng 32 Serie A 2024/25.
Mỗi thời điểm, mỗi nền bóng đá sẽ vươn mình và thống lĩnh, làm lá cờ đầu của khu vực. Không ngoa khi nói rằng, lúc này, bóng đá Indonesia đang làm rạng danh Đông Nam Á ở nhiều đấu trường, sân chơi lớn của châu lục và thế giới.
Trực tiếp đua xe đạp Cúp truyền hình TPHCM 2025 hôm nay. Link xem trực tuyến chặng 8 Cúp truyền hình TPHCM 2025 có lộ trình dài 171,5km từ TP Đồng Hới (Quảng Bình) đến TP Huế.
Trước đó, vòng tuyển chọn 1 diễn ra vào đầu tháng 3 đã xác định 8 cái tên đầu tiên đến với giải billiards carom 3 băng World Cup 2025 tại TPHCM.
Oleksandr Usyk sẽ chỉ đấu 2 trận nữa và treo găng. Joseph Parker được nhắm cho trận đấu chia tay nhưng giờ Usyk có thể đối mặt boxer này sớm hơn dự kiến...
U17 Việt Nam vuột tấm vé đáng tiếc dự U17 World Cup 2025 sau khi để U17 UAE gỡ hòa ở những phút cuối.
Link xem trực tiếp trận bóng đá U17 Việt Nam vs U17 UAE thuộc vòng chung kết U17 châu Á 2025. Cập nhật kênh phát sóng, link trực tuyến U17 Việt Nam vs U17 UAE lúc 22h00 ngày 10/4.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Bodo Glimt vs Lazio thuộc vòng tứ kết Europa League 2024/25.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Tottenham vs Frankfurt thuộc vòng tứ kết Europa League 2024/25.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Legia Warszawa vs Chelsea thuộc vòng tứ kết Conference League 2024/25.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Lyon vs MU thuộc vòng tứ kết Europa League 2024/25.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Real Betis vs Jagiellonia thuộc vòng tứ kết Conference League 2024/25.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Rangers vs Bilbao thuộc vòng tứ kết Europa League 2024/25.
Chuyên gia của tờ Marca đưa ra dự đoán kết quả trận đấu giữa Celje vs Fiorentina thuộc vòng tứ kết Conference League 2024/25.
Một chiến thắng trước U17 UAE sẽ giúp U17 Việt Nam chạm đến giấc mơ tham dự World Cup.
Nhân dịp NBA đang có cuộc đua MVP hứa hẹn căng thẳng đến phút chót giữa Nikola Jokic và Shai Gilgeous-Alexander, hãy cùng điểm qua những cuộc đua MVP hấp dẫn trong lịch sử NBA.
Cuộc đua xe đạp tranh Cúp Truyền hình TP.HCM Non sông liền một dải lần thứ 37-2025 HTV - Tôn Đông Á tiếp tục với chặng 7 vào sáng ngày 10/4/2025.
Phiên bản cập nhật mới nhất 15.8 LMHT sẽ ra mắt vào ngày 16/4/2025 với nhiều thay dổi đáng chú ý về meta của Liên Minh Huyền Thoại.
Văn Toàn đã trở lại sau hơn 100 ngày điều trị chấn thương. Liệu anh có chiếm lấy lòng tin từ HLV Kim Sang Sik?
Dù Stephen Curry đã ghi 30 điểm và Golden State hai lần dẫn trước đối phương với cách biệt 10 điểm trở lên, Warriors vẫn thua ngược khó tin bằng cú game-winner của một “người cũ”.